กว่า “ครัวซองต์” … จะครองใจ
ขนมอบทรงอวบสีเหลืองทอง หอมกรุ่นกลิ่นเนย ที่กำลังเป็นที่นิยมสำหรับคนไทยในช่วงเวลานี้ มีชื่อเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า “ครัวซองต์” (Croissant) หรือ ที่เขียนกันง่ายๆว่า ครัวซอง หมายถึงพระจันทร์เสี้ยว ซึ่งก็เรียกจากรูปร่างของขนมชนิดนี้ที่ปลายสองค้างโค้งเข้าหากันคล้ายกับรูปพระจันทร์เสี้ยวนั่นเอง.. ถึงแม้จะมีชื่อเป็นภาษาฝรั่งเศส แต่ขนมนี้ไม่ได้เกิดในฝรั่งเศส แท้จริงแล้ว ครัวซองต์นั้นมีสัญชาติออสเตรีย!
ชื่อฝรั่งเศษ แต่สัญชาติออสเตรีย
เรื่องราวเริ่มขึ้นในปี 1683 ที่กรุงเวียนนา เมืองหลวงของประเทศออสเตรีย ขณะนั้นออสเตรียกำลังอยู่ในช่วงทำสงครามกับอาณาจักรออตโตมัน ซึ่งทหารเติร์กแห่งอาณาจักรออตโตมัน ก็ล้อมเมืองอยู่เป็นเวลานาน แต่ยังไม่สามารถเข้าตีเมืองได้ จึงได้วางแผนขุดอุโมงค์ลอดใต้ฐานกำแพงเมืองเข้ามาในยามกลางคืนที่ชาวเมืองกำลังหลับใหล หวังจะบุกเข้าโจมตีเมืองออสเตรียให้ราบคาบ ขณะนั้น นักทำขนมชาวออสเตรียผู้มักอยู่ทำงานจนดึกดื่น ได้ยินเสียงผิดปกติที่มาจากการขุดอุโมงค์เข้า จึงไปแจ้งแก่ทหารออสเตรีย ทำให้ออสเตรียสามารถป้องกันเมืองเอาไว้ได้ ทั้งยังขับไล่ทหารเติร์กแห่งออตโตมันได้สำเร็จ เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองชัยชนะนั้น
นักทำขนมอบจึงดัดแปลงสูตรขนมดั้งเดิมอย่าง คิฟเฟอร์ (kipferl) นำมาขึ้นรูปใหม่ให้มีลักษณะคล้ายพระจันทร์เสี้ยว ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่ปรากฏอยู่บนธงของอาณาจักรออตโตมันมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 14 จากนั้นมันก็เป็นที่ชื่นชอบของคนเวียนนาทันที
อย่างไรก็ดี เรื่องราวนี้ก็เป็นเพียงตำนานที่ไม่มีหลักฐานอย่างชัดเจน นักประวัติศาสตร์ด้านขนมอย่าง Jim Chevallier ยังได้ตั้งข้อสังเกตไว้ว่าช่วงเวลานั้นเป็นช่วงของการประดิษฐ์คิดค้นขนมอบรูปแบบใหม่ ๆ ชนิดอื่นด้วย ดังนั้นจึงยากจะยืนยันได้ว่าครัวซองต์ได้แรงบันดาลใจมาจากการเฉลิมฉลองชัยชนะดังกล่าว หรือเป็นเพียงความสร้างสรรค์ของนักทำขนมเอง
การเดินทางของครัวซองต์ ถึงฝรั่งเศส
ขนมคิฟเฟอร์ (kipferl) รูปพระจันทร์เสี้ยว สัญชาติออสเตรีย เป็นที่รู้จักและโด่งดังในฝรั่งเศส ช่วงปี 1837-1839 โดย August Zang และ Ernest Schwartzer นักทำขนมปังที่เกิดในออสเตรีย พวกเขาเปิดร้านเบเกอร์รีที่ขายขนมปังสูตรเวียนนาขึ้นในปารีส และมันก็ทำให้ขนมคิฟเฟอร์ รูปพระจันทร์เสี้ยวกลายเป็นที่นิยม
ตั้งแต่ปี 1840 เป็นต้นมา นักทำขนมชาวปารีสต่างก็ทำครัวซองต์กันเป็นหมด และพากันคิดค้นสูตรเฉพาะของตนเอง เช่น การเพิ่มยีสต์ลงไป ทำให้ครัวซองต์พองฟู และอร่อยขึ้นกว่าเก่า มาถึงช่วงกลางศตวรรษที่ 19 คำว่าครัวซองต์จึงเริ่มปรากฏในพจนานุกรม ในความหมายที่หมายถึง ขนมปังรูปพระจันทร์เสี้ยว ทำมาจากเนย และแป้ง จนถึงทุกวันนี้ ครัวซองต์ได้เดินทางมายังประเทศอื่น ๆ รวมทั้งในประเทศไทยเอง ทำให้เกิดการพัฒนาสูตรใหม่ ๆ ขึ้นด้วยนวัตกรรมและการคิดค้นที่ผ่านกาลเวลา เกิดเป็นรสชาติที่อร่อยขึ้น และแปลกใหม่ขึ้น เช่น การเพิ่มไส้ การชุบช็อคโกแลต หรือผสมถั่วต่าง ๆ เป็นต้น ทำให้ขนมชนิดนี้ครองใจคนรักขนมอบตระกูลพายและเพสทรี ที่มีเนื้อสัมผัสหอม กรอบ ร่วน ได้อย่างไม่ยากเย็น
ครัวซองอร่อย ที่ได้มาด้วยความชำนาญ
ครัวซองต์เป็นขนมอบที่เป็นเหมือนงานศิลปะ แสดงถึงอัตลักษณ์ และความชำนาญของนักทำขนมอบ แม้จะมีส่วนผสมไม่มากเท่าเค้กหรือคุกกี้ คือใช้เพียง แป้ง ยีสต์ เนยสด และของเหลวอย่าง น้ำ หรือนม แต่ความยากอยู่ที่การพับ และรีดชั้นแป้ง ที่ต้องทำโดยควบคุมอุณหภูมิไม่ให้เนยละลายเหลว รีดทับสลับกันด้วยน้ำหนักมือที่ผ่านการฝึกฝน จนทำให้อบออกมาแล้วได้ครัวซองต์ที่ไม่นุ่มหรือแข็งจนเกินไป แต่มีความกรอบ หอม ผิวหน้าสีทองสวย การขึ้นรูปอยู่ทรง เมื่อตัดขวางก็จะเห็นโพรงเนื้อในสลับกันสวยงามเป็นรูปร่างคล้ายรังผึ้ง
ด้วยความยากของกรรมวิธี การใช้เวลานานทั้งขั้นตอนการทำแป้ง จนถึงการอบ อีกทั้งจำนวนที่ทำได้ต่อวันก็มีจำกัด จึงทำให้ขนมชนิดนี้ค่อนข้างมีราคาสูง แต่ก็ยังคงเป็นขนมที่ชวนเชิญให้นักชิม และแฟนขนมอบได้ลิ้มลอง หากพิจารณาว่าการกินครัวซองต์สักชิ้นคือการเสพงานศิลปะที่มีความละเมียดละไม เต็มไปด้วยเทคนิค และความทุ่มเทของนักทำขนม ก็คงนับได้ว่าเป็นช่วงเวลาแห่งความอร่อยที่คุ้มค่าและน่าประทับใจไม่น้อย
15 ร้าน ครัวซองอร่อย จากทั่วประเทศไทย
รอการอัพเดท…
อ้างอิง :
Traub, C. (2021). The Curious History of the Croissant (& How It Became France’s Favorite Pastry). จาก https://www.parisunlocked.com/food/food-history/